Historię powstania Kanału Elbląskiego tworzyło wiele wydarzeń i postaci. Niektóre z nich są powszechnie znane a inne niewiele lub wcale. Wkrótce po powołaniu Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej, regionalista i uznany muzealnik Roman Klim zainicjował, utworzenie Muzeum Kanału Elbląskiego. Dzięki jego kilkuletnim usilnym staraniom, z rozproszonych zasobów dokumentów archiwalnych i modeli odlewniczych powstała w 1998 r. Izba Historii Kanału Elbląskiego zlokalizowana w budynku Nadzoru Wodnego Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku. Przez 15 lat przygotowaną przez Romana Klima ekspozycję zobaczyły setki tysięcy turystów.
Jednym z istotnych elementów przeprowadzonej w latach 2012 - 2015 rewitalizacji Kanału Elbląskiego było zaprezentowanie jego historii i dnia dzisiejszego w nowoczesnych standardach. Zaprojektowany budynek nowej Izby Historii Kanału Elbląskiego nawiązuje do budowanych w tym regionie domów podcieniowych, komponując się doskonale z już istniejącymi. Przestrzeń budynku pozwala na znacznie szersze zaprezentowanie problematyki, z wyodrębnieniem kilku działów: historycznego, technicznego i krajoznawczego. Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom architektonicznym obiekt jest przyjazny dla niepełnosprawnych oraz zapewnia pełną obsługę w językach: polskim, angielskim, niemieckim i rosyjskim, zarówno na planszach jak i w bezpłatnie udostępnianym audio przewodnikom. Muzeum prezentuje również bogatą ofertę multimedialną. Obiekt może zwiedzać jednocześnie 40 osób.
Na potrzeby obecnej ekspozycji dokonano kwerendy magazynów, odszukano wszystkie dostępne dokumenty archiwalne, poddając je digitalizacji. Wybrane modele poddano gruntownej renowacji. Ekspozycja Izby pozwoli przybliżyć kunszt XIX- wiecznych inżynierów tworzących ten jedyny w swoim rodzaju obiekt hydrotechniczny oraz poznać historie ludzi, którzy związali swoje życie z tym kanałem.
Izba Historii Kanału Elbląskiego stanowi doskonałe zaplecze do prowadzenia różnorakich działań edukacyjnych i promocyjnych związanych z turystyką wodną czy historią techniki. Budynek i jego otoczenie dają możliwość poszerzenia oferty o elementy plenerowe i eventy.
Opracowanie treści przekazu nie byłoby możliwe bez wieloletnich poszukiwań i studiów prowadzonych przez Stanisława Januszewskiego oraz członków Stowarzyszenia Miłośników Kanału Elbląskiego - Ryszarda Kowalskiego i Cezarego Wawrzyńskiego. Ich publikacje są wszechstronnym źródłem informacji o Kanale Elbląskim.
Po wybudowaniu budynku Izby w styczniu 2015 r. okazało się, że przygotowany wcześniej scenariusz jest zupełnie bezużyteczny i niemożliwy do zrealizowania. W ciągu trzech miesięcy nowy scenariusz opracował oraz dokonał wyboru prezentowanych treści prezes Stowarzyszenia Miłośników Kanału Elbląskiego - Sławomir Dylewski.
Izba posiada kilka warstw ekspozycyjnych. Parter wprowadza w tematykę i daje świadectwo zmian dokonanych podczas rewitalizacji w latach 2012-2015. Piętro to głownie zagadnienia techniczne i miejsce gdzie możemy bezpiecznie zostawić naszych milusińskich na czas zwiedzania. Szczegółowe treści znajdziecie na tablicach, modele przybliżą epokę. Tutaj eksponatów można dotykać. Już oczekując na zakup biletu można prześledzić historię budowy kanału na "osi czasu" umieszczonej nad schodami.